Càrvi
Carum carvi
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Charui, Charièi, Charuei, Chervi, Cherui.
Noms en français : Carvi, Cumin des prés.
Descripcioun :Lou càrvi (o charui e si varianto dins lis Aup) es uno fino Apiaceae que trachis dins li prado de mountagno. La cambo èi boutisso, la racino blanco en fusèu e óudouranto, e li fueio primo, dous à tres cop divisado e penado. Li fru de 3 à 4 mm sènton bon lou cumin.
Usanço :Lou grun (fru) de càrvi èi couneigu pèr èstre un bon sabourun, s'emplego dins d'ùni relarg pèr douna de goust i tian, froumage e aigardènt... Li fueio soun manjadisso, en Savoio n'en fasien de soupo (siècle XIXen) ; au nostre se manjavo li racino. L'òli de grun de càrvi èi bono pèr tout ço que toco la digestioun, majamen contro li doulour de vèntre. Èi bon peréu contro lou tussi e pèr faire veni lou la dins li teté.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Carum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : Vo
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Prado
- Camin
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Carum carvi L., 1753
Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de gràndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o àutri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753